៤.បញ្ជាក់ន័យខ្លីៗអំពីៈ

   # ល្ខោនអាប៉េៈ មានដើមកំណើតនៅខេត្តកំពង់ចាម ខេត្តតាកែវភាគខាងត្បួង ខេត្តកំពង និងព្រះរាជវាំង។ គេសំដែងក្នុងពិធីបុណ្យផ្សេងៗ។
  # ល្ខោនមហោរីៈ មានដើមកំណើតនៅព្រះបរមរាជវាំងផ្ទាល់។ ល្ខោននេះអាចសំដែងរឿងបានច្រើន។ ការសំដែងមានភ្លេងនាំមុខ ហើយមានអ្នក ពោលបន្ថែមបង្ហាញតួអង្គនិមួយៗផង។
  #  ល្ខោនប្រាមោទ្យៈ សម្រាប់សំដែងរឿងខ្លីប្រកបដោយ សេចក្តីរីករាយ មិនសំដែងរឿងកំសត់ ព្រាត់ប្រាស ឬប្រើវេទមន្តច្បាំងគ្នាឡើយ។ ល្ខោននេះមានវត្តមាននៅលើទឹកដីកម្ពុជា តាំងពីមុនសម័យអង្គមកម្លេះ។
   # ល្ខោនបាសាក់ៈ មានដើមកំណើតនៅខេត្តបាសាក់ កម្ពុជាក្រោម។ ពីមុនឈ្មោះថាល្ខោនទ្រើងឃ្លោក។ ល្ខោនបាសាក់សំរាប់សំដែងរឿងបុរាណ គេច្រើនសំដែងក្នុងពិធីបុណ្យផ្សេងៗតាមវត្តអារាម និងតាមស្រុកភូមិ។
   # ល្ខោនខោលៈ មានតួសុទ្ធបុរស។ កាលពីមុនគេឃើញល្ខោនខោល សំដែងតែរឿង រាមកេរ្តិ៍ តែក្រោមមកមានសំដែងរឿងដទៃទៀតដែរ ដូចជារឿងព្រះវេស្សន្តរ រឿងព្រះសុធនកែវ មនោហ៍រា...។
  #  ល្ខោននិយាយៈ មានប្រភពមកពីបរទេស (អ៊ឺរ៉ុប)។ ល្ខោននេះច្រើនសំដែងរឿងទំនើប ទាក់ទងនឹងបញ្ហាវណ្ណៈ។
  # ល្ខោនយីកេៈ មានដើមកំណើតមកពីជ្វា។ ល្ខោននេះសំដែងរឿងបុរាណក៏បាន រឿងទំនើបក៏បាន។ គេសំដែងនៅពេលមានបុណ្យទានតាមភូមិ ឬតាមវត្តអារាម។
   #ល្ខោនស្រមោលៈ មានពីរប្រភេទគឺល្ខោនស្រមោលស្បែកធំ និង ល្ខោនស្រមោលស្បែកតូច។ ល្ខោននេះមានតាំងពីមុនសម័យអង្គមកម្លេះ។ រូបចម្លាក់ស្បែកធំគ្មានចលនាទេ ឯរូបចម្លាក់ស្បែកតូច សំរាប់សំដែងរឿង ដែលកើតមកនៅក្នុងសង្គមដូចជាការជិះជាន់កេងប្រវញ្ចរបស់ថៅកែ និងពួកអាណិគមមកលើប្រជាជន ស្លូតត្រង់ ឬករចំអកឡកឡើយអ្នកជិះជាន់។ ល្ខោនស្បែកតូចសំដែងក្នុងពិធីបុណ្យទូទៅនៅតាមស្រុកភូមិ និងវត្ថអារាម ឯល្ខោនស្បែកធំសំដែងក្នុងពិធីផ្សេងៗដូចជា ពីធីសុំទឹកភ្លៀង ចំរើនព្រជន្មចៅអធិការ ឬមាតាបិតា បូជាសពមាតាបិតា ឬចៅអធិការជាដើម។ ឯស្បែកតូចអាចសំដែងបានក្នុងកម្មវិធីបុណ្យទានទូទៅ នៅតាមភូមិ ឬតាមវត្តអារាម។