ឥទ្ធិពលវប្បធម៌បរទេសចំពោះយុវជនខ្មែរមាន :<ul><li>តន្ត្រីញាក់ញ័រខុសពីខ្មែរ និងសម្ភារៈបរទេសនិយម។</li><li>ភាពយន្តអាសអាភាស ឆក់ប្លន់កាប់ចាក់ ឃោរឃៅ ល្បិចកល់ ដ៏អាក្រក់។</li><li>មូតសក់ សម្លៀកបំពាក់ស៊ីវិល័យហួសហេតុ។</li><li>ឫកពារ មាយាទបរទេស(ចាប់ដៃ ញាក់ចិញ្ចើម លើកដៃ និងដើរលោតៗ។</li><li>អត្តចរិត ទំនៀមទម្លាប់ ឥរិយាបថបរទេសខុសពីខ្មែរ។</li></ul>វិធានការទប់ស្កាត់វប្បធម៌បរទេសមាន :<ul><li>បណ្តុះស្មារតីស្រលាញ់ និងផ្សព្វផ្សាយសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិទៅដល់យុវជនតាមសាលារៀន   ទីសាធារណៈ​ និងទប់ស្កាត់វប្បធម៌ឥតប្រយោជន៍។</li><li>បង្កើតស្នាដៃខ្មែរដែលមានគុណភាពល្អ ជាទីពេញនិយម និងរួបរួមលើកតម្កើងសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិ។</li><li>ស្រាវជ្រាវស្វែងយល់កែលម្អសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិឲ្យសុក្រិត និងអប់រំ សីលធម៌ក្នុង ការរស់នៅឲ្យថ្លៃថ្នូរ ឧត្តុងឧត្តម។</li><li>អប់រំសីលធម៌ទាំងប្រាំ(ខ្លួនឯង គ្រួសារ សង្គម វិជ្ជាជីវៈ អន្តរជាតិ និងពន្យល់ហេតុ ផលរវាង សីលធម៌ និងអសីលធម៌។</li><li>អប់រំព្រំប្រទល់សិទ្ធិ និងច្បាប់ ដល់យុវជនព្រមទាំងទំនួលខុសត្រូវគឺដើម្បីលុបបំបាត់អនាធិបតេយ្យក្នុងសង្គម។</li><li>អប់រំឲ្យស្គាល់ និងស្រលាញ់លក្ខណៈ និងអត្តសញ្ញាណជាតិព្រមគ្នាជាមួយការទប់ស្កាត់ការវាយបកលើវប្បធម៌បរទេសមិនល្អ។</li></ul>

តើវប្បធម៌បរទេសបានជះឥទ្ធិពលដូចម្តេចចំពោះយុវជនខ្មែរ? ក្នុងនាមជាគ្រូបង្រៀនចូរបង្ហាញពីវិធានការទប់ស្កាត់?

សង្រ្គាមលោកលើកទី២ មានបង្កផលវិបាកដូចតទៅ ៖ក. ផលវិបាកខាងមនុស្ស ៖ សង្រ្គាមឆ្នាំ ១៩៣៩ ដល់ ១៩៤៥ បានធ្វើឱ្យបាត់បង់ជីវិតមនុស្សប្រមាណ ៤៥ លាននាក់ ។ ការបាត់បង់ដ៏ច្រើននេះបណ្តាលពីឥទ្ធិពលនៃការទម្លាក់គ្រាប់បែក នយោបាយបំបាត់ពូជសាសន៍ដែលអ៊ីទ្លែបានអនុវត្តទៅលើជនជាតិជ្វីប ការបាញ់សម្លាប់និងសម្លាប់និងស្លាប់ដោយប្រការផ្សេងៗ ។ខ. ផលវិបាកខាងសម្ភារៈ<ul><li>មានការខូចខាតទ្រព្យសម្បត្តិយ៉ាងច្រើនឥតគណនា ដែលបណ្តាលមកពីការទម្លាក់គ្រាប់បែក ការបាញ់ផ្តក់ដាក់គ្នា ការបាញ់រះពីលើយន្តហោះ ។</li><li>ធ្វើឱ្យទីក្រុងទាំងឡាយក្លាយជាផេះ ដូចជាទីក្រុងហាំប៊ូក រ៉ូទែដាំវ៉ាសូរី ។</li><li>ប្រទេសដែលធ្លាប់នៅក្នុងកណ្តាប់ដៃហ្វាស៊ីសអាឡឺម៉ង់ ក្នុងពេលសង្រ្គាមភោគទ្រព្យខាងកសិកម្ម ឩស្សាហកម្មជាដើម ។​</li></ul>គ. ផលវិបាកខាងនយោបាយនិងការបាត់បង់ទឹកដី<ul><li>ប្រទេសអាឡឺម៉ង់ អ៊ីតាលី និងជប៉ុនត្រូវបាត់បង់ទឹកដីដែលខ្លួនបានដណើមយកពីមុនអស់វិញដូចជា ប្រទេសអូទ្រីស ឆេកូស្លូវ៉ាគី ភូមិភាគខាងលិចអាល់បានី អាណាខេត្តម៉ាន់ជូរី ប្រទេសកូរ៉េ</li><li>ប្រទេសអាឡឺម៉ង់ត្រូវបែងចែកជា៤ តំបន់គឺ តំបន់ស្ថិតក្រោមការត្រួតត្រារបស់ប្រទេសអង់គ្លេស សហរដ្ឋអាមេរិក បារាំង និងសហភាពសូវៀត ។ ទីកក្រុងប៊ែឡាំងក៏ត្រូវបែងចែកជា ៤ ដូចជាប្រទេសទាំងមូលដែរ</li><li>ផលវិបាកខាងនយោបាយដ៏សំខាន់ គឺការចាប់កំណើតនៃប្រទេសដែលកាន់របបសង្គមនិយមមួយចំនួនមាន អាឡឺម៉ង់ខាងកើត ប៉ូឡូញ ឆេកូស្លូវ៉ាគី យូហ្គោស្លាវី អាល់បានី ប៊ុយហ្គាលី ម៉ុងហ្គោលី កូរ៉េខាងជើង ចិនប្រជាមានិត ហុងគ្រី៕</li></ul>

ចូររៀបរាប់ពីផលវិបាកសង្គ្រាមលោកលើកទី២

ដើម្បីចោទប្រកាន់ជនណាម្នាក់ប្រព្រឹត្តបទល្មើស នីតិព្រហ្មទណ្ឌខ្មែរបានតម្រុវឲ្យបំពេញធាតុផ្សំចំនួន ៣ (បី) គឺ៖<ul><li>ធាតុសត្យានុម័ត</li></ul>ធាតុសត្យានុម័ត ឬហៅថា ធាតុសម្ភារៈ សំដៅលើអំពើដែលជនល្មើសបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសស្តែងចេញមកខាងក្រៅតាមរយៈអំពើបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សង្គម បច្ច័យគ្រោះថ្នាក់ដល់សង្គម (ការអន្តរាយ) ដោយមានទំនាក់ទំនងហេតុផលរវាងអំពើ និងបច្ច័យដែលកើតមានដោយសារតែអំពើនោះ។ អំពើបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សង្គម គឺជាសកម្មភាពជាក់ស្តែង ឬ កាយវិការជាក់ស្តែងរបស់មនុស្ស ដែលបានស្តែងចេញមកបង្កឲ្យមានការអន្តរាយ ឬ គម្រាមបង្កឲ្យអន្តរាយដល់ទំនាក់ទំនងសង្គម ដែលច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌបានការពារ។ អំពើនោះ គឺជាកាយវិការ សម្តែងចេញមកខាងក្រៅដែលអាចមើលឃើញរបស់មនុស្សក្រោមរូបភាពជាក់ស្តែង ដើម្បីសម្រេចនូវគោលបំណងដែលមានគោលដៅនឹងសេចក្តីប៉ងប្រាថ្នា ឬសង្ឃឹមចង់បាន។ គោលដៅដែលជនល្មើសប៉ងប្រាថ្នាចង់បាន អាចជាការរំលោភបំពានលើបុគ្គល ទ្រព្យសម្បត្តិ ឬសង្គមជាតិ។ បច្ច័យ ឬការអន្តរាយ អាចកើតមានឡើងបាន លុះត្រាតែជាអំពើប្រព្រឹត្តរបស់ជននោះ ដើម្បីសម្រេចគោលដៅ ឬប៉ងប្រាថ្នាសម្រេចគោលដៅរបស់ខ្លួន។ កាលណាមានតែបច្ច័យកើតឡើង ប៉ុន្តែគ្មានអំពើណាមួយបង្កើតបច្ច័យទេនោះ វាមិនមែនជាបច្ច័យដែលត្រូវឲ្យជនណាម្នាក់ទទួលខុសត្រូព្រហ្មទណ្ឌឡើយ។ ឧទាហរណ៍៖ ឡានមួយបានបែកកញ្ចក់មុខនៅពេលចតមុខផ្ទះ។ ប៉ុន្តែអំពើដែលនាំឲ្យបែកកញ្ចក់មុខនេះ គ្មាននណារម្នាក់បានធ្វើនោះទេ គឺ កញ្ចក់បែកដោយសារតែទុក្រោមពន្លឺថ្ងៃក្តៅខ្លាំង។ ហេតុនេះ ការណ៍មានតែបច្ច័យកើតឡើងនេះ មិនបានបំពេញឲ្យមានទំនាក់ទំនងហេតុផល និងបច្ច័យ ជាធាតុសត្យានុម័តឡើយ។<ul><li>ធាតុអត្តនោម័ត</li></ul>ធាតុអត្តនោម័ត គឺជាផ្នែកខាងក្នុងនៃបទល្មើស ដែលផ្ទុយទៅនឹងធាតុសត្យានុម័តដែលជាផ្នែកខាងក្រៅនៃបទល្មើស។ ធាតុអត្តនោម័ត ជាកិរិយាផ្លូវចិត្តរបស់ជនល្មើសចំពោះអំពើបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សង្គមដែលគេបានប្រព្រឹត្ត និងចំពោះបច្ច័យដែលកើតឡើងពីអំពើនោះ។ ធាតុអត្តនោម័ត មានកត្តារួចផ្សំចំនួន ០៣ (បី) គឺ កំហុសចេតនា ឬអចេតនា គំនិតផ្តួតផ្តើមប្រព្រឹត្តបទល្មើស និង គោលដៅនៃការប្រព្រឹត្តបទល្មើស។ យើងមិនអាចមើលធាតុអត្តនោម័តឃើញនឹងភ្នែកទៅខាងក្នុងរបស់ជនល្មើសនោះទេ ប៉ុន្តែយើងអាចមើលឃើញនូវធាតុអត្តនោម័ត បានតាមរយៈធាតុសត្យានុម័តដែលជនល្មើសបានប្រព្រឹត្ត។ ទោះបីកំហុសដែលបានប្រព្រឹត្តកើតចេញពីចេតនា ឬអចេតនា កាលណាធាតុនីត្យានុកូលបានបញ្ញត្តិជាបទល្មើស ជនល្មើសនឹងត្រូវទទួលខុសត្រូវព្រហ្មទណ្ឌ។ គំនិតផ្តួចផ្តើមប្រព្រឹត្តបទល្មើស សំដៅដល់ស្ថានភាពដែលជនល្មើសមានស្មារតីគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការប្រព្រឹត្តបទល្មើសជាសត្យានុម័តដែលជម្រុញដោយកត្តាខាងក្នុងនៃចិត្ត មានន័យថា កត្តាខាងក្នុងនៃចិត្តរបស់ជនល្មើស បានជម្រុញឲ្យកត្តាខាងក្រៅជាសត្យានុម័តប្រព្រឹត្តបទល្មើស ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលដៅប្រព្រឹត្តបទល្មើសដែលខ្លួនចង់បាន។ គោលដៅប្រព្រឹត្តបទល្មើស សំដៅលើស្ថានភាពដែលជនល្មើសប្រាថ្នាចង់ប្រព្រឹត្តបទល្មើសទៅលើកម្មវត្ថុនៃបទល្មើស។ កម្មវត្ថុនៃបទល្មើស មានដូចជា៖ ការរំលោភបំពានលើបុគ្គល ទ្រព្យសម្បត្តិ និងសង្គមជាតិ។<ol><li>ធាតុនីត្យានុកូល</li></ol>ធាតុនីត្យានុកូល សំដៅលើបញ្ញត្តិច្បាប់ជាធរមាន ដែលចាត់ទុកថាអំពើណាមួយជាបទល្មើស និងច្បាប់កំណត់ឲ្យអំពើនោះត្រូវផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់។ ធាតុនីត្យានុកូលនៃបទល្មើស និងធាតុនីត្យានុកូលនៃទោស ត្រូវតែ មានបញ្ញត្តិក្នុងច្បាប់ជាធរមាន។ ធាតុនីត្យានុកូលនៃបទល្មើស ជាអំពើណាមួយដែលច្បាប់បញ្ញត្តិថាបទល្មើស។រីឯធាតុនីត្យានុកូលនៃទោស ជាទោសដែលច្បាប់តម្រូវឲ្យផ្តន្ទាទោសលើអំពើជាបទល្មើសនោះ។ ធាតុនីត្យានុកូលនៃបទល្មើស និងធាតុនីត្យានុកូលនៃទោស ត្រូវតែមានចែងក្នុងច្បាប់ជាធរមាន។ កាលណាមានតែធាតុនីត្យានុកូលនៃបទល្មើស ប៉ុន្តែគ្មានធាតុនីត្យានុកូលនៃទោស តុលាការក៏មិនអាចសម្រេចផ្តន្ទាទោសបានដែរ។ ឧទាហរណ៍៖ មាត្រា ៧ កថាខណ្ឌទី៣ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ១៩៩៣​ បានចែងថា “អង្គព្រះមហាក្សត្រ មិនអាចនរណារំលោភបំពានបានឡើយ”។ មាត្រានេះ មិនបានបញ្ញត្តិអំពីនីត្យានុកូលនៃទោសទេ ហេតុនេះតុលាការមិនអាចសម្រេចផ្តន្ទាទោស លើនរណាដែលបានរំលោភបំពានព្រះមហាក្សត្រនោះទេ គឺមានតែនីត្យានុកូលនៃបទល្មើសតែប៉ុណ្ណោះ។ឧទាហរណ៍៖ នៅថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៦ “ក” និង “ខ” បានព្រមព្រៀងគ្នារៀបចំគម្រោងសម្លាប់ “គ” នៅថ្ងៃទី១០ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៦។ នៅថ្ងៃទី១០ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៦ បានសម្លាប់ “គ” ដោយសារតែការសម្លាប់របស់ “ក” និង “ខ” តាមគម្រោងបានព្រៀងទុក។មាត្រា ២០០ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ បានចែងថា “ឃាតកម្មគិតទុកជាមុន គឺអំពើសម្លាប់មនុស្សដោយគិតទុកជាមុន ឬដោយការ ពួនស្ទាក់។ ការគិតទុកជាមុន គឺជាគម្រោងដែលបង្កើតឡើងមុនអំពើបៀតបៀនទៅលើ រូបបុគ្គលនៃជនរងគ្រោះ។ ការពួនស្ទាក់ គឺជាអំពើឃ្លាំចាំបុគ្គលណាម្នាក់ ក្នុងរយៈពេលមួយរយៈ ដើម្បីប្រព្រឹត្ដអំពើបៀតបៀនទៅលើរូបបុគ្គលនៃជនរងគ្រោះ។ ឃាតកម្មគិតទុកជាមុន ត្រូវផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត។ ”យើងអាចទាញបាន ធាតុនីត្យានុកូល “មាត្រា ២០០ បទឃាតកម្មគិតទុកជាមុន និងផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត” ធាតុសត្យានុម័ត “អំពើសម្លាប់ ខ តាមការព្រៀងទុក” និង ធាតុអត្តនោម័ត “ចេតនាសម្លាប់”។ ហេតុនេះ ក និង ខ ត្រូវបានរងការចោទប្រកាន់ពី “បទឃាតកម្មគិតទុកជាមុន”។

តើត្រូវមានធាតុផ្សំអ្វីខ្លះ ដើម្បីចោទប្រកាន់ជនណាម្នាក់ពីការប្រព្រឹត្តបទល្មើសមួយ?

នៅក្នុង​សទ្ទានុក្រម​ភាសាវិទ្យា និង​អក្សរសិល្ប៍​ដែល​រៀបរៀងឡើង​ដោយ ក្រុមប្រឹក្សា​ជាតិ​ភាសា​ខ្មែរ​បានកំណត់​អត្ថន័យ​អក្សរសិល្ប៍​ ​លក្ខណៈ​ជាតិ​ ដូចខាងក្រោម​៖​អក្សរសិល្ប៍​ ​លក្ខណៈ​ជាតិ​ មានន័យថា ជា​លក្ខណៈ​អក្សរសិល្ប៍​មួយ​ប្រភេទ​ដែល​តាមរយៈ​នោះ អ្នកនិពន្ធ​លើកយក​តម្លៃ​ពិសេស​របស់​ជាតិ​មក​បង្ហាញ​ក្នុង​ដំណើ​រឿង​ដែល​ទាក់ទង​នឹង​សីលធម៌ ជំនឿ ទំនៀមទម្លាប់ សាសនា និង អ្វីៗ​ដែលជា​អត្តសញ្ញាណ​ជាតិ ដើម្បី​បណ្ដុះ​គំនិត​ស្រឡាញ់​អភិរក្ស ការពារ អភិវឌ្ឍ អរិយធម៌​របស់​ជាតិ​៕

តើ​អក្សរសិល្ប៍​ លក្ខណៈ​ជាតិ​ មាន​អត្ថន័យ​បែបណា​?

តើនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើងមានប្រាសាទអ្វីខ្លះ? ស្ថិតនៅក្នុងខេត្តណា?

ការយោគយល់អធ្យាស្រ័យគ្នា បានផ្តល់សារប្រយោជន៍ជាច្រើនទៅដល់សង្គមជាតិដូចជា:<ul><li>បង្កើតសុខសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន និងសង្គមជាតិមានសាមគ្គីភាព។</li><li>បង្កើនស្មារតីយោគយល់ សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ កិត្តិយសខ្ពង់ខ្ពស់។</li><li>សង្គមមានការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយភាពរីករាយស្និទ្ធស្នាល។</li><li>បង្កើនពលរដ្ឋល្អក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។</li></ul>

តើការយោគយល់អធ្យាស្រ័យគ្នា បានផ្តល់សារប្រយោជន៍អ្វីខ្លះដល់សង្គមជាតិ?

ដើម្បីក្លាយជាសាលារៀនដែលពិតប្រាកដទាមទារឲ្យអ្នកដឹកនាំ  គឺនាយកសាលា ចេះរៀបចំសាលារៀនឲ្យក្លាយជាបរិស្ថានអប់រំ ឬជាមជ្ឈមណ្ឌលដែលបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សពេញលេញដើម្បីសម្រេចគោល  ដៅ អប់រំ ដូចជា :<ul><li>រៀបចំបរិស្ថានសាលារៀនឲ្យក្លាយជាបរិស្ថានកុមារមេត្រីរៀបចំការតុបតែងទាំងក្នុងថ្នាក់ ទាំងក្រៅថ្នាក់ ឲ្យក្លាយជាចំណាប់អារម្មណ៍សិស្សានុសិស្ស។</li><li>រៀបចំសម្ភារៈបរិក្ខារទាក់ទងការសិក្សា(អគារ បណ្ណាល័យ ថ្នាក់រៀន តុកៅអី ក្តារខៀន សៀវភៅសិក្សា…)ឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់និងមានសុវត្ថិភាពល្អ។</li><li>រៀបចំវិន័យ បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង និងអនុវត្តឲ្យបានល្អប្រសើរ។</li><li>ធានាឯកភាពសាមគ្គីភាពផ្ទៃក្នុង និងពង្រឹងមនសិការវិជ្ជាជីវៈ។</li><li>យកចិត្តទុកដាក់អនុវត្តការប្រជុំក្រុមបច្ចេកទេស ការធ្វើថ្នាក់និទស្សការផលិតសម្ភារៈឧបទេស ការធ្វើកិច្ចតែងការបង្រៀនដើម្បីគុណភាពការបង្រៀននិងរៀន។</li><li>បង្កើតទំនាក់ទំនងសហគមន៍អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងសប្បុរសជន ដើម្បីរៀនចំផែនការអភិវឌ្ឍសាលា រៀន និងដោះស្រាយបញ្ហាចំពោះមុខក្នុងស្មារតីសាមគ្គីយោគយល់គ្នា។</li><li>លើកទឹកចិត្តគ្រូនិងសិស្សឲ្យអនុវត្តភារកិច្ចឲ្យបានល្អព្រមទាំងផ្តល់រង្វាន់ ប័ណ្ណសរសើរ ចំពោះអ្នកមានស្នាដៃ។</li><li>ទទួលផែនការថ្នាក់លើនិងបន្តផ្សព្វផ្សាយអនុវត្តឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាពខ្ពស់។</li></ul>

តើសាលារៀនត្រូវធ្វើដូចម្តេចខ្លះដើម្បីក្លាយជាសាលារៀនដែលពិតប្រាកដ?

ចតុស្តម្ភនៃការអប់រំ ជាសសរគ្រឹះជាបង្គោលដ៏រឹងមាំសម្រាប់ទ្រទ្រង់ការអប់រំសំដៅសម្រេចគោលនយោបាយអប់រំ ដើម្បីកសាងធនធានមនុស្សមានបួនសំខាន់ៗគឺ :<ul><li>អប់រំចំណេះដឹង :ឲ្យទូលំទូលាយស្ដីពីជីវភាពរស់នៅក្នុងសង្គមទាក់ទងអំពើហិង្សា សិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ;សុខភាពបរិស្ថានប្រវត្តិសាស្ត្រ និងបច្ចេកទេសវប្បធម៌…។</li><li>អប់រំចំណេះធ្វើ :ឲ្យមានបំនិនឬជំនាញអ្វីមួយច្បាស់លាស់សម្រាប់យកទៅប្រើប្រាស់ និងអនុវត្តក្នុងជីវភាពបានល្អប្រសើរ។</li><li>អប់រំចំណេះអប់រំឥរិយាបថ :ដើម្បីកែលម្អអាកប្បកិរិយាអប់រំអំពីសីលធម៌ និងបណ្តុះស្មារតីស្នេហាជាតិមាតុភូមិ។</li><li>អប់រំចំណេះសមូហភាព :ឲ្យមានស្មារតីសាមគ្គី ចេះរួមសហការគ្នាយោគយល់អធ្យាស្រ័យ ដើម្បីរស់នៅ និងធ្វើការជាមួយគ្នាប្រកបដោយសេចក្តីសុខនិងរីកចម្រើន។</li></ul>

ចូរបង្ហាញពីចតុស្តម្ភនៃការអប់រំ?

ពាក្យគរុនិស្សិត<គរុ+និស្សិត ។<ul><li>គរុ=គ្រូ,គំរូ។</li><li>និស្សិត=អ្នករៀនស្ថិតក្នុងការគ្រប់គ្រងនៃគ្រូក្នុងថ្នាក់មានកម្រិតខ្ពស់។ ដូចនេះគរុនិស្សិត ជាអ្នករៀនផ្នែកច្បាប់គរុកោសល្យ ជាអ្នករៀនវិជ្ជាជីវៈគ្រូបង្រៀនដើម្បីក្លាយជាគ្រូបង្រៀននាពេលអនាគត។ក្នុងពេលបណ្តុះបណ្តាលនៅវិទ្យា ស្ថាន ជាតិ អប់រំត្រូវ ប្រកាន់នូវចរិត:<ul><li>យកចិត្តទុកដាក់គោរពវិន័យ បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងសាលា។</li><li>តាមដានរិះគិត សង្កេតវិភាគ ប្រៀបធៀបលើមេរៀននីមួយ។</li><li>ស្តាប់ការណែនាំគ្រូ គណៈគ្រប់គ្រង ចេះស្តាប់មតិយោបល់។</li><li>ចេះស្វ័យសិក្សា ខំសិក្សាដើម្បីស្រាយបញ្ហា ចេះបញ្ចេញយោបល់។</li><li>ខំត្រងត្រាប់ បំពេញការងារសាលាចេះស្វ័យវាយតម្លៃ និងកែលម្អកំហុសឆ្គងផ្សេងៗ។</li><li>ខំស្រាវជ្រាវដកបទពិសោធល្អៗក្នុងការបង្រៀន និងរៀន(មានកិច្ចតែងការបង្រៀន សម្ភារៈឧបទេសចេះលើកទឹកចិត្តគ្រប់គ្រងវិន័យសិស្ស )។</li><li>ចេះសាមគ្គីសហការ និងទំនាក់ទំនងល្អជាមួយមិត្តរួមថ្នាក់ ក៏ដូចជាសាស្ត្រាចារ្យ និងគណៈគ្រប់គ្រងសាលា។</li></ul></li></ul>

អង កុសល

Owner at Her Company Inc.